De uitdrukking “Zet het spul voor aap en krijgt dus klappen” heeft twee mogelijke betekenissen:
1. Iemand onterecht de schuld geven:
Deze betekenis is afgeleid van de praktijk om apen te gebruiken als schietschijf in kermissen. De aap kon niets terugdoen, waardoor het een makkelijk doelwit was. De uitdrukking suggereert dat iemand op een onschuldige of weerloze persoon afreageert, terwijl die persoon niets verkeerd heeft gedaan.
2. Iemand onnodig of onterecht straffen:
Deze betekenis is afgeleid van de praktijk om apen te straffen voor de fouten van anderen. In sommige culturen werden apen gezien als ondeugende wezens die gestraft moesten worden om ongeluk te voorkomen. De uitdrukking suggereert dat iemand gestraft wordt voor iets dat hij of zij niet heeft gedaan, of dat de straf te zwaar is in verhouding tot de misdaad.
Voorbeelden:
- “De minister heeft de ambtenaren voor de voeten geworpen en krijgt nu de schuld van alles.”
- “De jongen kreeg klappen van zijn vader, terwijl hij niet had gedaan wat zijn vader beweerde.”
Synoniemen:
- De schuld afschuiven
- De zondebok zijn
- Onrechtvaardig behandeld worden
Antoniemen:
- De verantwoordelijkheid nemen
- Eerlijk behandeld worden
Herkomst:
De exacte herkomst van de uitdrukking is onbekend, maar ze wordt al eeuwenlang gebruikt. De eerste schriftelijke bron dateert uit de 16e eeuw.
Andere talen:
In andere talen bestaan er soortgelijke uitdrukkingen, zoals:
- Engels: “To make a scapegoat of someone”
- Frans: “Faire porter le chapeau à quelqu’un”
- Duits: “Jemandem den Sündenbock machen”
Ik hoop dat dit antwoord je vraag beantwoordt.